اعمال شب و روز اول ماه مبارک رمضان ۱۴۰۳ + غسل، دعاهای معروف و سفارش شده، نماز و فضیلت
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۲۳۵۲۱
دعای مخصوص، نماز، فضیلت ها و اعمال روز اول ماه مبارک رمضان در این مطلب آماده شده است.
به گزارش ایمنا، ماه رمضان ماه میهمانی، ماه رحمت و مغفرت خداوند است. حضرت محمد (ص) در رابطه با ماه رمضان فرمودند ماهی است که ابتدایش رحمت، میانهاش مغفرت و پایانش اجابت و آزادی از آتش جهنم است. برای شب و روز اول ماه مبارک رمضان اعمال مستحبی فراوانی توصیه شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پیامبر (ص) درباره فضائل ماه مبارک رمضان میفرماید: از روز نخست ماه مبارک رمضان، درهای رحمت الهی باز میشود و هر ساعت و هر ثانیه آن هزاران هزاران نفر کسانی که جرم کردند مورد عنایت و بخشش خداوند قرار میگیرند.
دعای روز اول ماه رمضان«اللهمَ اجْعلْ صِیامی فیه صِیام الصّائِمینَ و قیامی فیهِ قیامَ القائِمینَ و نَبّهْنی فیهِ عن نَومَةِ الغافِلینَ و هَبْ لی جُرمی فیهِ یا الهَ العالَمینَ واعْفُ عنّی یا عافیاً عنِ المجْرمینَ».
«خدایا روزه مرا در این روز مانند روزه، روزهداران حقیقی قرار داده و اقامه نمازم را مانند نمازگزاران واقعی مقرر فرما و مرا از خواب غافلان هوشیار ساز و هم در این روز جرم و گناهم را ببخش ای خدای عالمیان و از زشتیهایم عفو فرما ای عفو کننده از گناهکاران»
خواستههای روز اول ماه مبارک رمضان از روزهداران واقعی باشد؛ از شبزندهداران حقیقی باشد؛ از خواب غفلت بیدار شود؛ گناهان بخشیده شود؛ گذشت و بخشش خداوند شامل حال او شود؛ اعمال شب اول ماه رمضان استهلال ماه رمضاناستهلال (جستوجوی هلال ماه) که برخی آن را واجب دانستهاند.
دعای رؤیت هلال ماه رمضاندر شب اول ماه رمضان به جست و جوی هلال ماه بپردازید و پس از رؤیت هلال رو به قبله بایستید و دستها را به سوی آسمان بلند و هلال را خطاب کرده و بگویید:
«رَبِّی وَ رَبُّکَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمِینَ. اللّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالْأَمْنِ وَالْإِیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالْإِسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ إِلی مَا تُحِبُّ وَتَرْضی. اللّهُمَّ بارِکْ لَنا فِی شَهْرِنا هذَا، وَارْزُقْنا خَیْرَهُ وَعَوْنَهُ، وَاصْرِفْ عَنَّا ضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاءَهُ وَفِتْنَتَهُ.»
دعای پیامبر (ص) هنگام رؤیت هلال ماه رمضانروایت شده: زمانی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) هلال ماه رمضان را رؤیت میکرد، روی شریفش را به جانب قبله میگرداند و میگفت:
اللّٰهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالْأَمْنِ وَالْإِیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالْإِسْلامِ وَالْعافِیَةِ الْمُجَلَّلَةِ وَدِفاعِ الْأَسْقامِ وَالْعَوْنِ عَلَی الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْقِیامِ وَتِلاوَةِ الْقُرْآنِ. اللّٰهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ، وَتَسَلَّمْهُ مِنّا، وَسَلِّمْنا فِیهِ حَتَّیٰ یَنْقَضِیَ عَنَّا شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدْ عَفَوْتَ عَنَّا وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا.
خدایا، این ماه را بر ما نو کن به ایمنی و ایمان و سلامت و اسلام و عافیت بزرگ و دفاع در برابر بیماریها و یاری بر نماز و روزه و شبزندهداری و تلاوت قرآن. خدایا، ما را برای ماه رمضان سالم گردان و ماه رمضان را از ما سالم دریافت کن و ما را در آن تا از ما بگذرد بهسلامت دار درحالیکه از گناهان ما درگذشته و ما را مورد آمرزش و رحمت خویش قرار داده باشی.
دعای رؤیت هلال ماه رمضان امام صادق (ع)از حضرت صادق (علیه السلام) روایت شده: چون رؤیت هلال کردی بگو:
اللّٰهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرضْتَ عَلَیْنا صِیامَهُ، وَأَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدیً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدیٰ وَالْفُرْقانِ. اللّٰهُمَّ أَعِنَّا عَلَیٰ صِیامِهِ، وَتَقَبَّلْهُ مِنّا، وَسَلِّمْنا فِیهِ، وَسَلِّمْنا مِنْهُ، وَسَلِّمْهُ لَنا فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، إِنَّکَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ، یَا رَحْمٰنُ یَا رَحِیمُ.
خدایا، ماه رمضان آمد و تو روزه آن را بر ما واجب کردهای و قرآن را در آن برای هدایت و دلایلی روشن از هدایت وسیله تشخیص حق از باطل نازل کردهای. خدایا، ما را بر روزهاش یاری کن و آن را از ما بپذیر و ما را در آن و از آن سالم بدار و آن را برای ما سالم گردان، در آسانی و عافیت از جانب خویش، همانا تو بر هر چیز توانایی، ای بخشنده، ای مهربان.
دعای چهل و سوم صحیفه سجادیه برای رؤیت هلال ماه رمضانسیدبن طاووس روایت کرده: روزی حضرت سجّاد (علیه السلام) در راهی میگذشت که به هلال ماه رمضان نظر کرد، پس ایستاد و گفت:
أَیُّهَا الْخَلْقُ الْمُطِیعُ، الدَّائِبُ السَّرِیعُ، الْمُتَرَدِّدُ فِی مَنازِلِ التَّقْدِیرِ، الْمُتَصَرِّفُ فِی فَلَکِ التَّدْبِیرِ، آمَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِکَ الظُّلَمَ، وَأَوْضَحَ بِکَ الْبُهَمَ، وَجَعَلَکَ آیَةً مِنْ آیاتِ مُلْکِهِ، وَعَلامَةً مِنْ عَلاماتِ سُلْطانِهِ، فَحَدَّ بِکَ الزَّمانَ، وَامْتَهَنَکَ بِالْکَمالِ وَالنُّقْصانِ، وَالطُّلُوعِ وَالْأُفُولِ وَالْإِنارَةِ وَالْکُسُوفِ فِی کُلِّ ذٰلِکَ أَنْتَ لَهُ مُطِیعٌ، وَ إِلیٰ إِرادَتِهِ سَرِیعٌ، سُبْحانَهُ مَا أَعْجَبَ مَا دَبَّرَ مِنْ أَمْرِکَ! وَأَلْطَفَ مَا صَنَعَ فِی شَأْنِکَ! جَعَلَکَ مِفْتاحَ شَهْرٍ حادِثٍ لِأَمْرٍ حادِثٍ
ای آفریده فرمانبردار، رونده کوشا و شتابان، رفتوآمدکننده در منزلگاههای معین، ای متصرف در چرخ گردان تدبیر، ایمان آوردم به آن کس که با تو تاریکیها را روشن کرد و آنچه را بهسختی میتوان یافت آشکار ساخت و تو را نشانهای از نشانههای چیرگی و علامتی از علائم قدرت خود قرار داد، پس زمان را به تو محدود کرد و گاهی تو را به نقص و گاهی به کمال وقتی به طلوع و زمانی به غروب و حالتی پرنور و حالتی گرفته، مسخّر خویش کرد، تو در تمام این حالات مسخّر اویی و بهسوی ارادهاش شتابانی، منزّه است او، چه عجیب است تدبیری که در حق تو بهکار برده و چه دقیق است آنچه درباره تو انجام داده، تو را کلید ماهی نو برای کارهایی نو ساخته،
فَأَسْأَلُ اللّٰهَ رَبِّی وَرَبَّکَ، وَخالِقِی وَخالِقَکَ، وَمُقَدِّرِی وَمُقَدِّرَکَ، وَمُصَوِّرِی وَمُصَوِّرَکَ؛ أَنْ یُصَلِّیَ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ یَجْعَلَکَ هِلالَ بَرَکَةٍ لَاتَمْحَقُهَا الْأَیَّامُ، وَطَهارَةٍ لَاتُدَنِّسُهَا الْآثامُ، هِلالَ أَمْنٍ مِنَ الْآفاتِ، وَسَلامَةٍ مِنَ السَّیِّئاتِ، هِلالَ سَعْدٍ لَانَحْسَ فِیهِ، وَیُمْنٍ لَانَکَدَ مَعَهُ، وَیُسْرٍ لَایُمازِجُهُ عُسْرٌ، وَخیْرٍ لَایَشُوبُهُ شَرٌّ، هِلالَ أَمْنٍ وَإِیمانٍ، وَ نِعْمَةٍ وَ إِحْسانٍ، وَسَلامَةٍ وَ إِسْلامٍ
پس از پروردگار که پروردگار منوتوست و آفریننده منوتوست و مهار مقدّرات من و تو در کف قدرت اوست و صورتگر منوتوست میخواهم؛ که بر محمّد و خاندانش درود فرستد و تو را ماه برکتی قرار دهد که گذشت روزگاران آن را از بین نبرد و ماه پاکی که گناهان آن را آلوده نگرداند، هلال ایمنی از آفات و سلامتی از زشتیها، هلال خوشطالعی برکنار از بدیمنی و مبارکی بدون گرفتاری و آسایش بدون دشواری، و خیر بدون شرّ، هلال ایمنی و امان و نعمت و احسان و سلامت و اسلام
اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنا مِنْ أَرْضیٰ مَنْ طَلَعَ عَلَیْهِ؛ وَأَزْکیٰ مَنْ نَظَرَ إِلَیْهِ، وَأَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فِیهِ، وَوَفِّقْنَا اللّٰهُمَّ فِیهِ لِلطَّاعَةِ وَالتَّوْبَةِ، وَاعْصِمْنا فِیهِ مِنَ الْآثامِ وَالْحَوْبَةِ، وَأَوْزِعْنا فِیهِ شُکْرَ النِّعْمَةِ، وَأَلْبِسْنا فِیهِ جُنَنَ الْعافِیَةِ، وَأَتْمِمْ عَلَیْنا بِاسْتِکْمالِ طاعَتِکَ فِیهِ الْمِنَّةَ، إِنَّکَ أَنْتَ الْمَنّانُ الْحَمِیدُ، وَصَلَّی اللّٰهُ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّیِّبِینَ، وَاجْعَلْ لَنا فِیهِ عَوْناً مِنْکَ عَلَیٰ مَا نَدَبْتَنا إِلَیْهِ مِنْ مُفْتَرَضِ طاعَتِکَ وَتَقَبَّلْها إِنَّکَ الْأَکْرَمُ مِنْ کُلِّ کَرِیمٍ، وَالْأَرْحَمُ مِنْ کُلِّ رَحِیمٍ، آمِینَ آمِینَ رَبَّ الْعالَمِینَ.
خدایا، بر محمّد و خاندانش درود فرست و ما را از پسندیدهترین کسانی قرار ده که این ماه بر آنان طلوع کرده؛ و پاکیزهترین کسانی که به آنها نظر کرده و خوشبختترین کسانی که در آن به بندگی تو گردن نهادهاند و ما را در این ماه توفیق توبه عنایت کن و از گناه حفظ فرما و از انجام نافرمانیات بازدار و ادای شکر نعمتت را به ما ارزانی کن و لباسهای عافیت را بر ما بپوشان و بهسبب انجام طاعت کامل، نعمتت را در این ماه بر ما تمام کن، زیرا که تو بس بخشنده و ستودهای و درود خدا بر محمّد و خاندان پاکش و برای ما از جانب خود در این ماه مددی برسان، بر انجام آنچه ما را به آن خواندهای از طاعت واجبت و آن را بپذیر، همانا تو کریمتر از هر کریمی و مهربانتر از هر مهربانی، آمین آمین ای پروردگار جهانیان.
غسل شب اول ماه رمضانغسل کردن به نیت اول ماه رمضان توصیه شده است.
غسل شب اول ماه رمضان در آب جاریتوصیه شده اگر بتواند در نهر جاری غسل کند و سی کف آب بر سر بریزد که تا ماه رمضان آینده با طهارت معنوی باشد.
زیارت امام حسین (ع)روایت شده است: هر که امام حسین (ع) را زیارت کند، گناهانش بخشیده شود و ثواب حجاج و معتمران آن سال را دریابد. دلدادگان امام حسین (ع) که امکان حضور در کربلا را ندارند میتوانند زیارتنامههای معتبر امام حسین (ع) را در این شب مبارک بخوانند.
نماز شب اول ماه رمضاناقامه دو رکعت نماز که در هر رکعت سوره «حمد» و سوره «انعام» خوانده شود و از خدا درخواست شود که ما را کفایت کند و از آنچه از دردها میترسد حفظ کند.
نماز ماه رمضاناز این شب شروع شود کند به خواندن هزار رکعت نماز ماه رمضان به شرح زیر:
در دهه اول و دوم ماه رمضان، در هر شب ۲۰ رکعت خوانده شود، هر «دو رکعت» به یک سلام، به این صورت که «هشت رکعت» آن را پس از نماز مغرب و «۱۲ رکعت» دیگر را بعد از نماز عشا انجام دهد و در دهه آخر ماه در هر شب «۳۰ رکعت» بخواند، «هشت رکعت» آن را پس از نماز مغرب و «۲۲ رکعت» دیگر را بعد از نماز عشا بخواند که مجموع این نمازها «۷۰۰ رکعت» میشود و باقی آن را که «۳۰۰ رکعت» است در شبهای قدر بخواند: شب نوزدهم ۱۰۰ رکعت و شب بیست و یکم ۱۰۰ رکعت و شب بیست و سوم نیز ۱۰۰ رکعت که در جمع هزار رکعت میشود.
دعای شب اول ماه رمضان و شب آخر ماه شعباناللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ وَجُعِلَ هُدیً لِلنَّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدیٰ وَالْفُرْقانِ قَدْ حَضَرَ فَسَلِّمْنا فِیهِ وَسَلِّمْهُ لَنا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، یَا مَنْ أَخَذَ الْقَلِیلَ وَشَکَرَ الْکَثِیرَ اقْبَلْ مِنِّی الْیَسِیرَ؛
خدایا، این ماه مبارک که قرآن در آن نازل شده و هدایتی برای مردم و دلایل روشنی از هدایت و تمیز میان حق و باطل قرار داده شده است، فرا رسید، پس ما را در آن بهسلامت بدار و آن را برایمان سالم نگه دار و از سوی خویش در حال آسانی و سلامت کامل از ما تحویل بگیرش، ای آنکه اندک را بپذیرد و بسیار را قدر نهد، از من اندک را بپذیر؛
اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ لِی إِلیٰ کُلِّ خَیْرٍ سَبِیلاً، وَمِنْ کُلِّ مَا لَاتُحِبُّ مانِعاً یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا مَنْ عَفا عَنِّی وَعَمَّا خَلَوْتُ بِهِ مِنَ السَّیِّئاتِ، یَا مَنْ لَمْ یُؤاخِذْنِی بِارْتِکابِ الْمَعاصِی، عَفْوَکَ عَفْوَکَ عَفْوَکَ، یَا کَرِیمُ؛
خدایا از تو درخواست میکنم برای من بهسوی هر خیری راهی و از هرچه نمیپسندی مانعی قرار دهی، ای مهربانترین مهربانان، ای آنکه از من درگذشت و از آنچه از زشتیها در پنهان انجام دادم چشمپوشی کرد، ای آنکه مرا به سبب ارتکاب گناهان سرزنش نکرد، عفوت، عفوت، عفوت را خواهم، ای کریم؛
إِلٰهِی وَعَظْتَنِی فَلَمْ أَتَّعِظْ، وَزَجَرْتَنِی عَنْ مَحارِمِکَ فَلَمْ أَنْزَجِرْ، فَما عُذْرِی، فَاعْفُ عَنِّی یَا کَرِیمُ، عَفْوَکَ عَفْوَکَ؛
خدایا پندم فرمودی، پندپذیر نشدم و از حرامهایت بازم داشتی، باز نایستادم، پس مرا چه عذری است؟ از من درگذر ای کریم، عفوت، عفوت را خواهم؛
اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الرَّاحَةَ عِنْدَ الْمَوْتِ، وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ، عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ فَلْیَحْسُنِ التَّجاوُزُ مِنْ عِنْدِکَ، یَا أَهْلَ التَّقْویٰ وَ یَا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ، عَفْوَکَ عَفْوَکَ؛
خدایا! آسودگی به گاه مرگ و عفو هنگام حساب را از تو میخواهم، گناه از بندهات بزرگ شده، پس شایسته است گذشت از جانب تو نیکو باشد، ای پروا پذیر و شایسته آمرزش، عفوت، عفوت را خواهم؛
اللّٰهُمَّ إِنِّی عَبْدُکَ بْنُ عَبْدِکَ بْنُ أَمَتِکَ ضَعِیفٌ فَقِیرٌ إِلیٰ رَحْمَتِکَ، وَأَنْتَ مُنْزِلُ الْغِنیٰ وَالْبَرَکَةِ عَلَی الْعِبادِ، قاهِرٌ مُقْتَدِرٌ أَحْصَیْتَ أَعْمالَهُمْ، وَقَسَمْتَ أَرْزاقَهُمْ، وَجَعَلْتَهُمْ مُخْتَلِفَةً أَلْسِنَتُهُمْ وَأَلْوانُهُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ، وَلَا یَعْلَمُ الْعِبادُ عِلْمَکَ، وَلَا یَقْدِرُ الْعِبادُ قَدْرَکَ، وَکُلُّنا فَقِیرٌ إِلیٰ رَحْمَتِکَ، فَلا تَصْرِفْ عَنِّی وَجْهَکَ، وَاجْعَلْنِی مِنْ صالِحِی خَلْقِکَ فِی الْعَمَلِ وَالْأَمَلِ وَالْقَضاءِ وَالْقَدَرِ؛
خدایا! من بنده تو، فرزند بنده تو، فرزند کنیز توأم، ناتوانم، به رحمتت نیازمندم، تو فرود آورنده دارایی و برکت بر بندگانت هستی، چیره و توانایی، کارهای بندگان را شمردهای و روزیشان را قسمت کردهای و زبانها و رنگهایشان را مختلف قرار دادی، آفرینشی از پس آفرینش دیگر، بندگان کرانههای دانشت را نمیدانند و جایگاهت را اندازه ندارند و همه ما نیازمند به رحمت توییم، روی از من برمتاب و مرا در عمل و آرزو و قضا و قدر از شایستگان بندگانت قرار ده؛
اللّٰهُمَّ أَبْقِنِی خَیْرَ الْبَقاءِ، وَأَفْنِنِی خَیْرَ الْفَناءِ عَلَیٰ مُوالاةِ أَوْلِیائِکَ، وَمُعاداةِ أَعْدائِکَ وَالرَّغْبَةِ إِلَیْکَ، وَالرَّهْبَةِ مِنْکَ، وَالْخُشُوعِ وَالْوَفاءِ وَالتَّسْلِیمِ لَکَ، وَالتَّصْدِیقِ بِکِتابِکَ، وَاتِّباعِ سُنَّةِ رَسُولِکَ؛
خدایا، مرا باقی بدار به بهترین بقا و بمیران به بهترین مرگ، بر پایه دوستی دوستانت و دشمنی با دشمنانت و میل به سویت و ترس از حضرتت و خشوع و وفا و تسلیم در آستانت و تصدیق به کتابت و پیروی از روش پیامبرت
دعای امام جواد علیهالسلامبعد از نماز مغرب، دستها را به سوی آسمان بلند کنید و دعای وارده از امام جواد علیه السّلام را بخوانید که میفرماید: اللّٰهُمَّ یَا مَنْ یَمْلِکُ التَّدْبِیرَ وَهُوَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ، یَا مَنْ یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَمَا تُخْفِی الصُّدُورُ وَتُجِنُّ الضَّمِیرُ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْنا مِمَّنْ نَویٰ فَعَمِلَ، وَلَا تَجْعَلْنا مِمَّنْ شَقِیَ فَکَسِلَ، وَلَا مِمَّنْ هُوَ عَلَیٰ غَیْرِ عَمَلٍ یَتَّکِلُ.
(خدایا! ای آنکه مالک تدبیر است و او بر هر کاری تواناست، ای آنکه خیانت دیدهها را میداند و آنچه را سینهها پنهان میکنند و خاطر و ذهن پوشیده میسازد و او مهربان و آگاه است. خدایا ما را از کسانی قرار ده که تصمیم گرفتند آنگاه انجام دادند و از کسانی قرار مده که تیرهبخت شدند و در نهایت تنبلی کردند و از آنانی قرار مده که بر غیر عمل صالح تکیه زدند.)
اللّٰهُمَّ صَحِّحْ أَبْدانَنا مِنَ الْعِلَلِ، وَأَعِنّا عَلَیٰ مَا افْتَرَضْتَ عَلَیْنا مِنَ الْعَمَلِ، حَتّیٰ یَنْقَضِیَ عَنَّا شَهْرُکَ هٰذَا وَقَدْ أَدَّیْنا مَفْرُوضَکَ فِیهِ عَلَیْنا. اللّٰهُمَّ أَعِنّا عَلَیٰ صِیامِهِ، وَوَفِّقْنا لِقِیامِهِ، وَنَشِّطْنا فِیهِ لِلصَّلاةِ، وَلَا تَحْجُبْنا مِنَ الْقِراءَةِ، وَسَهِّلْ لَنا فِیهِ إِیتاءَ الزَّکاةِ. اللّٰهُمَّ لَاتُسَلِّطْ عَلَیْنا وَصَباً وَلَا تَعَباً وَلَا سَقَماً وَلَا عَطَباً؛
(خدایا بدنهای ما را از بیماریها سلامتی بخش و ما را بر انجام آنچه از عمل بر ما واجب کردهای یاری ده تا این ماه از ما سپری شود؛ در حالیکه آنچه را در این ماه بر ما واجب نمودهای ادا کرده باشیم. خدایا ما را بر روزهاش یاری ده و برای شبزندهداریاش موفق بدار و برای نماز در این ماه، ما را شاداب گردان و از قرائت قرآن محروم مساز و پرداخت زکات را در این ماه بر ما آسان کن. خدایا درد مُزمن، خستگی، بیماری، هلاکت را بر ما چیره مکن؛»
اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا الْإِفْطارَ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ. اللّٰهُمَّ سَهِّلْ لَنا فِیهِ مَا قَسَمْتَهُ مِنْ رِزْقِکَ، وَیَسِّرْ مَا قَدَّرْتَهُ مِنْ أَمْرِکَ، وَاجْعَلْهُ حَلالاً طَیِّباً نَقِیّاً مِنَ الْآثامِ، خالِصاً مِنَ الْآصارِ وَالْأَجْرامِ.
«خدایا! افطار از روزی حلالت را روزی ما کن. خدایا آنچه از روزیات در این ماه نصیب ما کردی دست یافتن به آن را برای ما هموار کن و آنچه را از فرمانت برای ما تقدیر کردهای آسان کن و آن را حلال و پاک و پاکیزه از گناهان و خالص از شفاف و بیآلایش و بزهکاریها قرار ده.»
اللّٰهُمَّ لَاتُطْعِمْنا إِلّا طَیِّباً غَیْرَ خَبِیثٍ وَلَا حَرامٍ، وَاجْعَلْ رِزْقَکَ لَنا حَلالاً لَایَشُوبُهُ دَنَسٌ وَلا أَسْقامٌ، یَا مَنْ عِلْمُهُ بِالسِّرِّ کَعِلْمِهِ بِالْأَعْلانِ، یَا مُتَفَضِّلاً عَلَیٰ عِبادِهِ بِالْإِحْسانِ، یَا مَنْ هُوَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ، وَبِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ خَبِیرٌ، أَلْهِمْنا ذِکْرَکَ، وَجَنِّبْنا عُسْرَکَ، وَأَنِلْنا یُسْرَکَ، وَاهْدِنا لِلرَّشادِ، وَوَفِّقْنا لِلسَّدادِ، وَاعْصِمْنا مِنَ الْبَلایا، وَصُنَّا مِنَ الْأَوْزارِ وَالْخَطایا،
«خدایا! به ما مخوران جز غذای پاک که نه پلید باشد و نه حرام و روزیات را برای ما حلال گردان که آلودگیها و دردها با آن در نیامیزد، ای که داناییاش به امور پنهان، همانند داناییاش به امور آشکار است، ای بخشنده لطف و محبت بر بندگانش به سبب احسان، ای آنکه بر هر کاری تواناست و به هر چیز دانا و آگاه است، یادت را به ما الهام کن و از سخت گرفتن به ما، ما را برکنار دار و به آسانیات ما را برسان و به راستی راهنمایمان باش و به استواری توفیقمان ده و از بلا نگاهمان بدار و ما را از بارهای گران گناهان و خطاها حفظ کن»
یَا مَنْ لَایَغْفِرُ عَظِیمَ الذُّنُوبِ غَیْرُهُ، وَلا یَکْشِفُ السُّوءَ إِلّا هُوَ، یَا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ وَ أَکْرَمَ الْأَکْرَمِینَ؛ صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ، وَاجْعَلْ صِیامَنا مَقْبُولاً، وَبِالْبِرِّ وَالتَّقْویٰ مَوْصُولاً، وَکَذٰلِکَ فَاجْعَلْ سَعْیَنا مَشْکُوراً، وَقِیامَنا مَبْرُوراً، وَقُرْآنَنا مَرْفُوعاً، وَدُعاءَنا مَسْمُوعاً، وَاهْدِنا لِلْحُسْنیٰ، وَجَنِّبْنا الْعُسْریٰ، وَیَسِّرْنا لِلْیُسْریٰ،
«ای آنکه گناهان بزرگ را جز او نیامرزد و احدی بدی را جز او برطرف نکند، ای مهربانترین مهربانان و کریمترین کریمان؛ بر محمّد و اهلبیت پاکش درود فرست و روزه ما را پذیرفته بدار و به نیکی و تقوا پیوندش ده و همچنین کوشش ما را مورد قدردانی و شبزندهداری ما را پذیرفته و قرائتمان را بالا رفته و دعایمان را اجابت شده قرار ده و ما را به عاقبت به خیری هدایت کن و از دشواری برکنارمان بدار و ما را برای آسانی آماده ساز»
وَأَعْلِ لَنَا الدَّرَجاتِ، وَضاعِفْ لَنَا الْحَسَناتِ، وَاقْبَلْ مِنَّا الصَّوْمَ وَالصَّلاةَ، وَاسْمَعْ مِنَّا الدَّعَواتِ، وَاغْفِرْ لَنَا الْخَطِیئاتِ، وَتَجاوَزْ عَنَّا السَّیِّئاتِ، وَاجْعَلْنا مِنَ الْعامِلِینَ الْفَائِزِینَ، وَلَا تَجْعَلْنا مِنَ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَلَا الضَّالِّینَ، حَتَّیٰ یَنْقَضِیَ شَهْرُ رَمَضانَ عَنَّا وَقَدْ قَبِلْتَ فِیهِ صِیامَنا وَقِیامَنا، وَزَکَّیْتَ فِیهِ أَعْمالَنا، وَغَفَرْتَ فِیهِ ذُنُوبَنا، وَأَجْزَلْتَ فِیهِ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ نَصِیبَنا، فَإِنَّکَ الْإِلٰهُ الْمُجِیبُ، وَالرَّبُّ الْقَرِیبُ، وَأَنْتَ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطٌ.
«و درجاتمان را بالا بر و کارهای خوبمان را دوچندان کن و روزه و نماز ما را بپذیر و دعاهایمان را شنوا باش، خطاهایمان را بیامرز و از گناهمان درگذر و ما را از عمل کنندگان و رستگاران قرار ده و از آنانکه مورد خشم تواند و از گمراهان قرار مده تا ماه رمضان از ما سپری شود چنانکه روزهها و شبزندهداریمان را در آن پذیرفته باشی و کردارمان را در آن پاکیزه و گناهانمان را در آن مورد آمرزش قرار داده و سهم ما را در آن از هر خیری فراوان ساخته باشی، به یقین تویی معبود اجابتکننده دعاها و پروردگار نزدیک به بندگان و تویی احاطهکننده بر هر چیز.»
دعای پیامبر (ص) برای شب اوّل ماه مبارک رمضانالْحَمْدُلِلَّهِ الَّذِی أَکْرَمَنَا بِکَ أَیُّهَا الشَّهْرُ الْمُبَارَکُ اللَّهُمَّ فَقَوِّنَا عَلَی صِیَامِنَا وَ قِیَامِنَا وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْوَاحِدُ فَلَا وَلَدَ لَکَ وَ أَنْتَ الصَّمَدُ فَلَا شِبْهَ لَکَ وَ أَنْتَ الْعَزِیزُ فَلَا یُعِزُّکَ شَیْءٌ وَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ أَنْتَ الْمَوْلَی وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ أَنْتَ الرَّحِیمُ وَ أَنَا الْمُخْطِئُ وَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَرْحَمَنِی وَ تَجَاوَزَ عَنِّی إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
دعای امام صادق (ع) برای شب اوّل ماه مبارک رمضاندر این شب دعای روایتشده از امام صادق (علیه السلام) را که در کتاب «اقبال» آمده بخواند:
اللّٰهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ، مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ، هٰذَا شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَأَنْزَلْتَ فِیهِ آیاتٍ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدیٰ وَالْفُرْقانِ. اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا صِیامَهُ، وَأَعِنَّا عَلَیٰ قِیامِهِ
خدایا؛ ای پروردگار ماه رمضان، ای فرو فرستنده قرآن، این ماه رمضان است که قرآن را در آن فرو فرستادی و در آن دلایل روشنی از هدایت و شناسایی حق از باطل فرو فرستادی. خدایا، روزه آن را نصیب ما کن و بر شبزندهداریاش یاریمان ده،
اللّٰهُمَّ سَلِّمْهُ لَنا، وَسَلِّمْنا فِیهِ، وَتَسَلَّمْهُ مِنَّا فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَمُعافاةٍ، وَاجْعَلْ فِیما تَقْضِی وَتُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَفِیما تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضاءِ الَّذِی لَایُرَدُّ وَلَایُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، وَاجْعَلْ فِیما تَقْضِی وَتُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ لِی فِی عُمْرِی، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ.
خدایا، آن را برای ما سالم بدار و در آن به ما سلامتی ده و آن را از سوی خویش در آسانی و سلامت کامل از ما تحویل بگیر و در آنچه حکم میکنی و مقدّر میگردانی از فرمان حتمی خویش و در آنچه جدا میکنی از امر حکیمانهات در شب قدر، از آن حکمی که برگشت نمیپذیرد و دگرگون نمیشود، مقرّر فرما که ما را از حاجیان خانه محترمت بنویسی، آنان که حجّشان قبول و سعیشان پذیرفته و گناهانشان آمرزیده گشته و بدیهایشان نادیده گرفته شده است و در آنچه حکم میکنی و مقدّر مینمایی مقرّر فرما که عمرم را طولانی گردانی و از روزی حلالت بر من وسعت بخشی.
دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیهاللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی دانَ لَهُ کُلُّ شَیْءٍ، وَبِرَحْمَتِکَ الَّتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ، وَبِعَظَمَتِکَ الَّتِی تَواضَعَ لَها کُلُّ شَیْءٍ، وَبِعِزَّتِکَ الَّتِی قَهَرَتْ کُلَّ شَیْءٍ، وَبِقُوَّتِکَ الَّتِی خَضَعَ لَها کُلُّ شَیْءٍ، وَبِجَبَرُوتِکَ الَّتِی غَلَبَتْ کُلَّ شَیْءٍ، وَبِعِلْمِکَ الَّذِی أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ، یَا نُورُ یَا قُدُّوسُ، یَا أَوَّلُ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ، وَیَا باقِیاً بَعْدَ کُلِّ شَیْءٍ
یَا اللّهُ یَا رَحْمنُ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَقْطَعُ الرَّجاءَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُدِیلُ الْأَعْداءَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَرُدُّ الدُّعاءَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی یُسْتَحَقُّ بِها نُزُولُ الْبَلاءِ.
وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ غَیْثَ السَّماءِ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَکْشِفُ الْغِطاءَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُعَجِّلُ الْفَناءَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُورِثُ النَّدَمَ، وَاغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِکُ الْعِصَمَ، وَأَلْبِسْنِی دِرْعَکَ الْحَصِینَةَ الَّتِی لَاتُرامُ، وَعافِنِی مِنْ شَرِّ مَا أُحاذِرُ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ فِی مُسْتَقْبَِلِ سَنَتِی هذِهِ
اللّهُمَّ رَبَّ السَّمَاواتِ السَّبْعِ، وَرَبَّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَمَا فِیهِنَّ وَمَا بَیْنَهُنَّ وَرَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، وَرَبَّ السَّبْعِ الْمَثانِی وَالْقُرْآنِ الْعَظِیمِ، وَرَبَّ إِسْرافِیلَ وَمِیکائِیلَ وَجَبْرَئِیلَ، وَرَبَّ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَخاتَِمِ النَّبِیِّینَ، أَسْأَلُکَ بِکَ وَبِما سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ یَا عَظِیمُ أَنْتَ الَّذِی تَمُنُّ بِالْعَظِیمِ؛ وَتَدْفَعُ کُلَّ مَحْذُورٍ، وَتُعْطِی کُلَّ جَزِیلٍ، وَتُضاعِفُ الْحَسَناتِ بِالْقَلِیلِ وَبِالْکَثِیرِ وَتَفْعَلُ مَا تَشاءُ
یَا قَدِیرُ یَا اللّهُ یَا رَحْمنُ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِهِ، وَأَلْبِسْنِی فِی مُسْتَقْبَِلِ سَنَتِی هذِهِ سِتْرَکَ وَنَضِّرْ وَجْهِی بِنُورِکَ، وَأَحِبَّنِی بِمَحَبَّتِکَ، وَبَلِّغْنِی رِضْوانَکَ، وَشَرِیفَ کَرامَتِکَ، وَجَسِیمَ عَطِیَّتِکَ، وَأَعْطِنِی مِنْ خَیْرِ مَا عِنْدَکَ وَم ِنْ خَیْرِ مَا أَنْتَ مُعْطِیهِ أَحَداً مِنْ خَلْقِکَ، وَأَلْبِسْنِی مَعَ ذلِکَ عافِیَتَکَ
یَا مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوی، وَیَا شاهِدَ کُلِّ نَجْوی، وَیَا عالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَیَا دافِعَ مَا تَشاءُ مِنْ بَلِیَّةٍ، یَا کَرِیمَ الْعَفْوِ، یَا حَسَنَ التَّجاوُزِ، تَوَفَّنِی عَلَی مِلَّةِ إِبْراهِیمَ وَفِطْرَتِهِ وَ عَلَی دِینِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَی خَیْرِ الْوَفَاةِ فَتَوَفَّنِی مُوَالِیاً لِأَوْلِیَائِکَ وَ مُعَادِیاً لِأَعْدَائِکَ
اللّهُمَّ وَجَنِّبْنِی فِی هذِهِ السَّنَةِ کُلَّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُباعِدُنِی مِنْکَ، وَاجْلِبْنِی إِلی کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُقَرِّبُنِی مِنْکَ فِی هذِهِ السَّنَةَ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَامْنَعْنِی مِنْ کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یَکُونُ مِنِّی أَخافُ ضَرَرَ عاقِبَتِهِ، وَأَخافُ مَقْتَکَ إِیَّایَ عَلَیْهِ حِذارَ أَنْ تَصْرِفَ وَجْهَکَ الْکَرِیمَ عَنِّی فَأَسْتَوْجِبَ بِهِ نَقْصاً مِنْ حَظٍّ لِی عِنْدَکَ، یَا رَؤُوفُ یَا رَحِیمُ
اللّهُمَّ اجْعَلْنِی فِی مُسْتَقْبِلِ سَنَتِی هذِهِ فِی حِفْظِکَ وَفِی جِوارِکَ وَفِی کَنَفِکَ، وَجَلِّلْنِی سِتْرَ عافِیَتِکَ، وَهَبْ لِی کَرامَتَکَ، عَزَّ جارُکَ، وَجَلَّ ثَناؤُکَ، وَلَا إِلهَ غَیْرُکَ اللّهُمَّ اجْعَلْنِی تابِعاً لِصالِحِی مَنْ مَضی مِنْ أَوْلِیائِکَ، وَأَلْحِقْنِی بِهِمْ، وَاجْعَلْنِی مُسَلِّماً لِمَنْ قالَ بِالصِّدْقِ عَلَیْکَ مِنْهُمْ، وَأَعُوذُ بِکَ اللّهُمَّ أَنْ تُحِیطَ بِی خَطِیئَتِی وَظُلْمِی وَ إِسْرافِی عَلَی نَفْسِی وَ اتِّباعِی لِهَوایَ وَاشْتِغالِی بِشَهَواتِی فَیَحُولُ ذلِکَ بَیْنِی وَبَیْنَ رَحْمَتِکَ وَرِضْوانِکَ فَأَکُونَ ُ مَنْسِیّاً عِنْدَکَ، مُتَعَرِّضاً لِسَخَطِکَ وَ نِقْمَتِکَ
اللّهُمَّ وَفِّقْنِی لِکُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضی بِهِ عَنِّی، وَقَرِّبْنِی إِلَیْکَ زُلْفی. اللّهُمَّ کَما کَفَیْتَ نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ، وَفَرَّجْتَ هَمَّهُ، وَکَشَفْتَ غَمَّهُ، وَصَدَقْتَهُ وَعْدَکَ، وَأَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَکَ؛ اللّهُمَّ فَبِذلِکَ فَاکْفِنِی هَوْلَ هذِهِ السَّنَةِ وَآفاتِها وَأَسْقامَها وَفِتْنَتَها وَشُرُورَها وَأَحْزانَها وَضِیقَ الْمَعاشِ فِیها، وَبَلِّغْنِی بِرَحْمَتِکَ کَمالَ الْعافِیَةِ بِتَمامِ دَوامِ النِّعْمَةِ عِنْدِی إِلی مُنْتَهی أَجَلِی، أَسْأَلُکَ سُؤالَ مَنْ أَساءَ وَظَلَمَ وَاسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ، وَأَسْأَلُکَ أَنْ تَغْفِرَ لِی مَا مَضی مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی حَصَرَتْها حَفَظَتُکَ وَأَحْصَتْها کِرامُ مَلائِکَتِکَ عَلَیَّ، وَأَنْ تَعْصِمَنِی إِلهِی مِنَ الذُّنُوبِ فِیما بَقِیَ مِنْ عُمْرِی إِلی مُنْتَهی أَجَلِی. یَا اللّهُ یَا رَحْمنُ یَا رَحِیمُ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ وَآتِنِی کُلَّ مَا سَأَلْتُکَ وَرَغِبْتُ إِلَیْکَ فِیهِ فَإِنَّکَ أَمَرْتَنِی بِالدُّعاءِ، وَتَکَفَّلْتَ لِی بِالْإِجابَةِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
دعای جوشن کبیرخواندن «دعای جوشن کبیر» مستحب است.
دعای حج ماه رمضاندعای موسوم به حج ماه رمضان:
اللَّهُمَّ إِنِّی بِکَ وَ مِنْکَ أَطْلُبُ حَاجَتِی
خدایا من بوسیله تو و از لطف تو حاجتم را میطلبم
وَ مَنْ طَلَبَ حَاجَةً إِلَی النَّاسِ فَإِنِّی لاَ أَطْلُبُ حَاجَتِی إِلاَّ مِنْکَ وَحْدَکَ لاَ شَرِیکَ لَکَ
و هر کس از خلقت حاجت میطلبد بطلبد من از غیر تو حاجت نمیطلبم تو یکتایی و شریک برای تو نیست
وَ أَسْأَلُکَ بِفَضْلِکَ وَ رِضْوَانِکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ
و درخواست میکنم به فضل تو و خشنودیت که درود فرستی بر محمد (ص) و اهل بیتش
وَ أَنْ تَجْعَلَ لِی فِی عَامِی هَذَا إِلَی بَیْتِکَ الْحَرَامِ سَبِیلاً حِجَّةً مَبْرُورَةً مُتَقَبَّلَةً
و مرا امسال از حاجیان بیت الحرامت قرار دهی که حجشان نیکو و مقبول و پاکیزه
زَاکِیَةً خَالِصَةً لَکَ تَقَرُّ بِهَا عَیْنِی وَ تَرْفَعُ بِهَا دَرَجَتِی
و خالص برای توست که به آن حج در قیامت دیدهام روشن و درجهام رفیع گردد
وَ تَرْزُقَنِی أَنْ أَغُضَّ بَصَرِی وَ أَنْ أَحْفَظَ فَرْجِی وَ أَنْ أَکُفَّ بِهَا عَنْ جَمِیعِ مَحَارِمِکَ
و نیز روزیم گردان که چشم از حرام بپوشم و عفت خود حفظ گردانم و از جمیع آنچه حرام کردهای خود را نگاه دارم
حَتَّی لاَ یَکُونَ شَیْءٌ آثَرَ عِنْدِی مِنْ طَاعَتِکَ وَ خَشْیَتِکَ وَ الْعَمَلِ بِمَا أَحْبَبْتَ وَ التَّرْکِ لِمَا کَرِهْتَ وَ نَهَیْتَ عَنْهُ
تا در عالم چیزی محبوبتر نزد من از طاعت و خشیت تو و عملی که محبوب توست و ترک آنچه ممنوع و ناپسند توست نباشد
وَ اجْعَلْ ذَلِکَ فِی یُسْرٍ وَ یَسَارٍ وَ عَافِیَةٍ وَ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیَ
و این کار را بر من سهل و آسان و راحت گردان و سهل عطا کن هر چه به من انعام فرمودی
وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْعَلَ وَفَاتِی قَتْلاً فِی سَبِیلِکَ تَحْتَ رَایَةِ نَبِیِّکَ مَعَ أَوْلِیَائِکَ
و از تو ای خدا درخواست میکنم که وفات مرا کشته شدن در راه خود قرار دهی زیر پرچم دین پیغمبرت با اولیا و دوستانت
وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَقْتُلَ بِی أَعْدَاءَکَ وَ أَعْدَاءَ رَسُولِکَ
و باز از تو میطلبم که به دست من دشمنانت را و دشمنان رسولت را به قتل رسانی
وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُکْرِمَنِی بِهَوَانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ وَ لاَ تُهِنِّی بِکَرَامَةِ أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیَائِکَ
و از تو میطلبم که مرا گرامی کنی به خوار کردن هر که را از خلقت بخواهی و خوارم نگردانی به گرامی کردن احدی از اولیا و دوستانت
اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلاً حَسْبِیَ اللَّهُ مَا شَاءَ اللَّهُ
بارالها مرا با رسولت همراه ساز خدا مرا کفایت است هر چه خواست خداست نیکو است.
مؤلف گوید که این دعا موسوم به دعای حج است سید در اقبال از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده خواندن آن را در شبهای ماه رمضان بعد از مغرب و کفعمی در بلد الامین گفته که مستحب است خواندن آن در هر روز از ماه رمضان و در شب اول نیز و شیخ مفید در مقنعه برای خصوص شب اول نقل کرده بعد از نماز مغرب.
دعای حجاللّٰهُمَّ ارْزُقْنِی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فِی عامِی هٰذَا وَفِی کُلِّ عامٍ مَا أَبْقَیْتَنِی فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلَا تُخْلِنِی مِنْ تِلْکَ الْمَواقِفِ الْکَرِیمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّرِیفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، وَفِی جَمِیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ فَکُنْ لِی
خدایا، زیارت خانهی محترمت را در امسال و در هر سال تا زمانیکه زندهام میداری نصیبم کن، در آسانی و تندرستی و گشادگی روزی و محرومم نکن مرا از آن اماکن باارزش و مشاهد دارای مزیّت و برتری و زیارت قبر پیامبرت که درود تو بر او و بر خاندانش باد و در تمام حاجات دنیا و آخرت یاور من باش،
اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ فِیما تَقْضِی وَتُقَدِّرُ مِنْ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَلَا یُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، وَاجْعَلْ فِیما تَقْضِی وَتُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقِی، وَتُؤَدِّیَ عَنِّی أَمانَتِی وَدَیْنِی، آمِینَ رَبَّ الْعالَمِینَ.
خدایا، از تو میخواهم در آنچه حکم میکنی و مقدّر مینمایی، از فرمان حتمی در شب قدر، از حکمی که برگشت داده نمیشود و به حکم دیگر تغییر نمییابد، اینکه مرا در شمار زائران خانه محترمت بنویسی، آن زائرانی که پاک و خالص است زیارتشان و پذیرفته است تلاششان و آمرزیده است گناهشان و نابود شده است بدیهایشان و قرار ده در آنچه حکم میکنی و مقدّر مینمایی اینکه عمرم را طولانی سازی و روزیام را فراوان کنی و امانت و قرضم را ادا نمایی، دعایم را اجابت کن ای پروردگار جهانیان.
اعمال روز اول ماه رمضان غسل کردن صدقه دادن خواندن دو رکعت نماز که در رکعت اول حمد و اِنّا فَتَحْنا و در رکعت دوم حَمْد و هر سوره که بخواهیم قرائت شود. بعد از طلوع فجر ماه رمضان نیز خواندن این دعا از امام صادق (ع) توصیه شده است که میفرماید: اَللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَ قَدِ افْتَرَضْتَ عَلَینا صِیامَهُ وَاَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرآنَ هُدی لِلنّاسِ وَبَیناتٍ مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلی صِیامِهِ وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا وَسَلِّمْهُ لَنا فی یسْرٍ مِنَک وَعافِیةٍ اِنَّک عَلی کلِّشَیءٍ قَدیرٌ؛ خدایا ماه رمضان آمد و تو واجب کردهای بر ما روزه این ماه را و فرو فرستادی در آن قرآن را که راهنمای مردم است و حجتهایی از هدایت و تمیز حق و باطل است خدایا کمک بده ما را بر روزه آن و آن را از ما بپذیر و سالم بدار ما را در این ماه و از این ماه و آن را نیز برای ما سالم گردان در آسانی و تندرستی که براستی تو بر هر چیز قادری ای بخشاینده مهربان. کد خبر 733938منبع: ایمنا
کلیدواژه: اعمال شب و روز اول ماه مبارک رمضان اعمال ماه رمضان ماه رمضان دعای ماه رمضان دعاهای ماه رمضان متن دعای ماه رمضان فضیلت ماه رمضان آغاز ماه رمضان ادعیه ماه رمضان بهترین اعمال در ماه رمضان حلول ماه رمضان خواندن دعای روز اول ماه رمضان اعمال و فضایل ماه رمضان اداب ماه رمضان اعمال ماه رمضان در مفاتیح الجنان حلول ماه رمضان ۱۴۰۲ آداب ماه رمضان دعای یکم رمضان اعمال یکم رمضان نماز اول رمضان دعای روز یکم رمضان دعای معروف ماه رمضان چگونه شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق روز اول ماه مبارک رمضان رؤیت هلال ماه رمضان ف یما ت ق ض ی و ت ق د ل ماه مبارک رمضان شب اول ماه رمضان نماز مغرب شب زنده داری علیه السلام بعد از نماز ما را در آن برای ما امام حسین بر محم د روایت شده امام صادق توصیه شده قرار داده ج ع ل نا م اج ع ل ن ی اج ع ل ن أ ن ا ال م علیه الس ال ق ر آن م ب ر ور ار ز ق ن ما سالم قرار ده ع ل ی نا ل نا ف ی برای شب ال ه دی الل ه م ص یام ه اح م ین ر م ضان عاف ی ة
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۲۳۵۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باورهای توحیدی امیرمؤمنان(ع) در دعای کمیل
«دعا» راهی برای سخن گفتن مخلوق با خالق است و انبیای الهی و اهل بیت مکرم(ع) به آن اهمیت فراوانی میدادند. بر اساس روایات، در میان ادعیه وارده، دعای کمیل از افق دانش نبوت پیامبری چون حضرت خضر(ع) و امامت معصومی چون امیرالمؤمنین(ع) طلوع کرده و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) نیز به این دعا عنایت ویژهای داشتند. دعایی جامع و سرشار از مسائل عالی الهی، اعتقادی، اخلاقی و عرفانی که اهل بیت(ع) جایگاه این دعا را میان تمام دعاها، چون جایگاه انسان در میان همه موجودات دانسته و از آن به «انسان الادعیه» تعبیر کردهاند.
برای پی بردن به حقایق مطرح شده در این دعا به زبان روز، با حجتالاسلام محمدرضا غریبی، دبیر کمیسیون مسائل حوزه شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به گفتوگویی مبسوط پرداختیم. آنچه در ادامه میخوانید نخستین بخش از شرح این دعاست.
دعا مغز عبادت است
حجتالاسلام غریبی با اشاره به اهمیت دعا میگوید: در میان تمام عبادات؛ نماز، روزه، حج و جهاد، از «دعا» با عنوان مغز عبادت یاد شده است. در روایتی از پیامبر گرامی اسلام(ص) داریم «الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ، و لا یَهلِکُ مَعَ الدُّعاءِ أحَد». به این معنا که دعا مغز عبادت است و با وجود دعا هیچ شخصی هلاک نمیشود. به بیانی دیگر، اگر شخصی از اعماق وجودش از خدای بزرگ درخواستی داشته باشد و درِ خانه او برود، مورد عنایت قرار میگیرد. اینکه دعا مغز عبادت یا عین عبادت ذکر شده نیز به حقیقت مفهوم دعا اشاره دارد. دعا مرکز راهبردی و راهبری خالص هر عبادتی است. همچنان که خداوند در آیه 56 سوره ذاریات فرموده «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ» و جن و انس را نیافریدم مگر برای اینکه عبادت کنند. این عبادت عنصر خالصی دارد به نام دعا. همچنین خداوند متعال در آیه60 سوره غافر میفرماید «وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعونی اَسْتَجِبْ لَکُمْ اِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرین» پروردگار گفته است: مرا بخوانید تا دعای شما را بپذیرم. کسانی که از عبادت من تکبر میورزند بهزودی با ذلت وارد دوزخ می شوند. ما مأمور هستیم درِ خانه خدا رفته و دعا کنیم.
این فعال فرهنگی حوزوی ادامه میدهد: گاهی ادعیهای که به وسیله آنها با خدای متعال صحبت میکنیم، مأثور است، یعنی دعایی که از معصومین(ع) نقل شده است. دعای غیرمأثور هم یعنی دعایی که خودمان بیان میکنیم که مضمون و قالب اینها، ربطی به دعاهای مأثور یا احادیث معصومین ندارد. مثلاً اینکه میفرمایند در فلان مکان آن نماز را بخواند و در فلان زمان این دعا را بخواند، همه اینها نقلهایی است که از حضرات معصومین(ع) به ما رسیده و بدیهی است صحبت کردن با خدا همانگونه که بهترین بنده خدا با او صحبت میکرد، بهتر است.
دعایی مأثور از حضرت امیرالمؤمنین(ع)
پژوهشگر مرکز تحقیقات اسلامی مجلس یادآور میشود: یکی از این ادعیه مهم و با مضامین عالی «دعای کمیل» است که دعای مأثور و مشهور رسیده از اهلبیت(ع) است. این دعا در حقیقت دعای حضرت خضر(ع) بوده که امیرالمؤمنین(ع) آن را به کمیل که از خواص اصحاب خود در امور معرفتی بود، تعلیم داده است. توصیه شده شیعیان این دعا را در شب نیمه شعبان و در هر شب جمعه بخوانند. براساس آنچه در روایت آمده، دعای کمیل برای کفایت از شر دشمنان و گشایش رزق و آمرزش گناهان نافع است. شیخ عباس قمی، صاحب مفاتیحالجنان این دعا را از کتاب «مصباح المتهجد» شیخ طوسی نقل کرده است.
حجتالاسلام غریبی اظهار میکند: دعای کمیل دارای مضامین بلند عرفانی در شناخت خداوند و درخواست بخشش گناهان است. این دعا با درخواست از خدا آغاز میشود «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ...». استاد جوادی آملی میفرماید وقتی دعا با اسم خدا آغاز میشود دیگر نیازی به گفتن بسمالله... نیست و اینگونه نیست که این دعا با نام خدا آغاز نشده است. وقتی میگوییم اللهم یعنی با نام خدا شروع میکنیم و طبیعتاً نیازی به اینکه بسم الله الرحمن الرحیم گفته شود نیست. امیرالمؤمنین علی(ع) این دعا را با نام خداوند آغاز کرده و سپس در چند فقره به رحمت، قوت، جبروت، عزت، عظمت، سلطنت، ذات، اسما، علم و نور الهی خداوند را قسم میدهد.
«طلب آمرزش» نخستین درخواست امیرالمؤمنین(ع) در دعای کمیل
این استاد حوزه و دانشگاه به دعای ابوحمزه اشاره کرده و تشریح میکند: در دعای ابوحمزه ثمالی، از ادعیه پرفضیلتی که امام سجاد(ع) آن را در سحرهای ماه مبارک رمضان میخواندند، آمده «وَاسْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ انَّ اللَّهَ کانَ بِکُمْ رَحیماً» یعنی از فضل خدا بخواهید که خدا به شما مهربان است و بلافاصله در فراز بعدی میخوانیم: «وَلَیْسَ مِنْ صِفاتِکَ یا سَیِّدی ان تَاْمُرَ بِالسُّؤالِ وَتَمْنَعَ الْعَطِیَّةَ، وَانْتَ الْمَنّانُ بِالْعَطِیَّاتِ عَلی اهْلِ مَمْلَکَتِکَ، وَالْعائِدُ عَلَیْهِمْ بِتَحَنُّنِ رَاْفَتِک» یعنی ای آقای من از ویژگیهای تو نیست که فرمان به خواستن داده و از بخشش دریغ کنی و تویی بخشنده مواهب بر مخلوقاتت و توجهکننده بر ایشان با مهربانی دلسوزانهات. وقتی امیرالمؤمنین علی(ع) شروع به خواندن دعای کمیل میکند، با واسطه قرار دادن رحمت و قوت، جبروت، عزت، عظمت و... خدای متعال، در مقام درخواست است و بعد وارد بخش بعدی شده و به پیشگاه خداوند عرض میکند: «اَللٌهُمٌ اغْفِر لیَ الذٌنُوبَ الٌتی تَهْتِکُ الْعِصَمَ... اَللٌهُمٌ اغْفِر لِیَ الذٌنُوبَ الٌتی تَحْبِسُ الدٌعاءَ... اَللٌهُمٌ اغْفِر لِی کُلٌ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ وَ کُلٌ خَطِیئَةٍ أَخْطَأْتُها». حضرت(ع) از خدا درخواست میکند گناهانی که سبب میشود رابطه او با خداوند قطع و از فیوضات بیبهره شود، ببخشد و همینطور هر گناه و خطایی که از او سر زده، همه را بیامرزد.
حجتالاسلام غریبی میگوید: اگر میخواهیم در معرض اجابت دعاهایمان قرار بگیریم باید موانع برطرف شود و از مهمترین موانع، گناه است. حضرت علی(ع) پس از واسطه قرار دادن رحمت خداوند، از او آمرزش طلب میکند و میخواهد قید و بندها باز شود تا بتواند به سمت خداوند پرواز کند. در روایتی از امام علی(ع) در منتخب میزان الحکمه آمده است «لرجل قال له: انی حرمت الصلاه باللیل: انت رجل قد قیدتک ذنبوک». حضرت به مردی که عرض کرد من از نماز شب محروم شدهام، فرمود تو مردی هستی که گناهانت تو را به بند کشیده است. به همین دلیل نخستین درخواست امیرالمؤمنین(ع) در دعای کمیل، طلب آمرزش است. انشاءالله مشمول عنایات ویژه حضرات ائمه معصومین(ع) شویم.
مریم احمدی شیروان